The Serpent Ramparts in Ukraine: Fifty Years of Archaeological Research
Abstract
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Afanas’ev, A.N. 1865. Poeticheskie vozzreniia slavian na prirodu. Opyt sravnitel’nago drugikh rodstvennykh narodov. Vol 1. Moscow: Soldatenkov.
Antonovich, V. 1884. Zmievy valy v predelakh Kievskoi zemli. Kievskaia starina no. 8: 355–370.
Beleckii, S.V. 2016. O znakakh Riurikovichei v graffiti iz Sarkela-Beloi Vezhi, in I.L. Kyzlasov (ed.), Stepi Vostochnoi Evropy v srednie veka. Sbornik pamiati Svetlany Aleksandrovny Pletnevoi. Moscow: Avtorskaia kniga: 288–303.
Bibikov, D.V. 2014. Pokhoval’ni pam’iatki Vyshgoroda X-XIII st. Topografiia i khronologiia, in P. P. Tolochko (ed.), Mista Drevn’oi Rusi. Zbirka naukovikh prats’ pam’iati A.V. Kuzy. Kiev: Starodavniy Kiev: 374–383.
Blifel’d, D.I. 1975. Davn’orus’ki mista. Bilgorod, in VI. Dovzhenok, M.P. Kuchera and A.T. Smilenko (eds.), Arkheologiia Ukrainskoi RSR, vol. 3. Kiev: Naukova dumka, 1975: 237–242.
Borysov, A.V. 2019. Davn’orus’ke Porossia. Systema zaselennia. Ph. D., Natsional’na Akademiia Nauk Ukrainy, Kiev.
Bonarek, J. 2018. Tzimiskes, Svyatoslav and Bulgarians – the winners and the defeated, in A. Nikolov (ed.), Bălgarsko cartstvo/ ή βασιλεία των Βουλγάρων / Imperium Bulgariae. In honorem Georgi Nikolov. Sofia: Universitetsko izdatelstvo ‘Sv. Kliment Okhridski’: 430–441.
Busetto, R. 1996. Giovanni Tzimisce e Svjatoslav di Kiev. Le operazioni militari bizantine nei Balcani (969–971). Acta Musei Napocensis 33, no. 2: 9–32.
Cross, S.H. and Sherbowitz-Wetzor, O.P. 1953. The Russian Primary Chronicle: Laurentian Text. Cambridge, Mass.: Medieval Academy of America.
Diachenko, D. 2020. Balts’kyy zoomorfnyy styl’ (za materialam seredn’ovichnogo mogyl’nyka Ostriv-1), in O.M. Tytova (ed.), Tanatologiia: smert’ ta navkolo smeerti v evropeys’kiy kul’turi. Materialy Mizhnarodnoi naukovoi konferentsii. Kiev: Vydavnychyi dim ‘Gel’vetyka’: 165–169.
Dzik, M. 2022. Arkheologichni svidchennia prysutnosti liads’kykh pereselentsiv v Porossi: stan doslidzhennia. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, no. 3: 491–498.
Eremeev, I.I., and Dziuba, O.F. 2010. Ocherki istoricheskoi geografii lesnoi chasti puti iz variag v greki. Arkheologicheskie i paleogeograficheskie issledovaniia mezhdu Zapadnoi Dvinoi i ozerom Il’men’. Trudy IIMK RAN. 33. St. Petersburg: Nestor-Istoriia.
Franklin, S., and Shepard, J. 1996. The Emergence of Rus, 750–1200. London/New York: Longman.
Funduklei I.I. 1848. Obozrenie mogil, valov i gorodishch Kievskoi gubernii. Kiev: V tipografiia Feofila Gliksberga.
Gediga, B. 1973. Konstrukcje obronne wczesnośredniowiecznego grodu - miasta na Ostrówku w Opolu. Archeologia Polski 18, no. 2: 491–537.
Gimon, T.V. and Shchavelev, A.S. 2022. History writing, in F. Curta (ed.), The Routledge Handbook of East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 500–1300. Abindgon/New York: Routledge: 443–463.
Górecki, J. and Łastowiecki, M. 2016. Konstrukcje obronne Ostrowu Lednieckiego, in Z. Kurnatowska and A.M. Wyrwa (eds), Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów, Origines Polonorum, 9. Warsaw: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 2016: 59–72.
Grabowski, M. 1850. Ukraina dawna i teraźniejsza. Vol. 1. Kiev: Nakład T. Glücksberga.
Interactive Map 2022. Interactive Map: How the Ukraine War is Developing, Day by Day. Neue Zürcher Zeitung. Zürich, viewed 5 March 2023, https://www.nzz.ch/english/interactive-map-how-the-ukraine-war-is-developing-day-by-day-ld.1688087
Ivanov, I. 2021. Mezhdu voinoi i mirom: Rus’ i Bolgariia vo vtoroi polovine X veka, in V. Nagirnyi (ed.), Diplomacy of Medieval Rus’ (10th-16th Centuriesw). Publication from the 10th International Scientific Conference, Krakow, 9th–11th October, 2019, Colloquia Russica, 10. Cracow: Towarzystwo Wydawnicze ‘Historia Iagellonica’: 67–78.
Karskii, I.F. (ed.). 1926. Povest’ vremennykh let po Lavrent’evskomu spisku. Polnoe sobranie russkikh letopisei, 1. Leningrad: Izdatel’stvo Akademii Nauk SSSR.
Karwasińska, J. (ed.). 1973. Żywot pięciu braci pustelników, albo Żywot i męczeństwo Benedykta, Jana i ich towarzyszy. Pomniki dziejowe Polski. Seria II, 4/III. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Koroliuk, V.D. 1952. K voprosu ob otnosheniiakh Rusi i Pol’shi v X veke. Kratkie soobshcheniia Instituta slavianovedeniia 9: 43–50.
Kowalczyk, E. 1969. Wały Żmijowe. Ze studiów nad obroną stałą ziem ruskich we wcześniejszym średniowieczu. Kwartalnik historii kultury materialnej 17: 141–181.
Kowalczyk, E. 1989. Review of M. P. Kuchera, Zmievy valy srednego Podneprov’ia, Kiev 1987. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 37: 180–187.
Kryshkovskii, P.O. 1952. O khronologii russko-vizantiiskoi voiny pri Sviatoslave. Vizantiiskii Vremennik 5: 127–138.
Kuchera, M.P. 1955. Raskopki gorodishcha Plisnesk. Kratkie soobshcheniia Instituta Arkheologii AN USSR 4: 16–17.
Kuchera, M.P. 1959. ‘Plesnesk’ ‘Slova o polku Igoreve’ i drevnerusskii gorod Plesnesk. Kratkie soobshcheniia Instituta Arkheologii AN USSR 9: 113–116.
Kuchera, M.P. 1962. Drevnii Plisnes’k. Arkheologichni pam’iatky URSR 12: 3–56.
Kuchera, M.P. 1966. Khodorivsk’e drevn’orus’ke gorodishche. Arkheolohiia 20, no. 2: 202–210.
Kuchera, M.P. 1975. Davn’orus’ki mista. Plisnes’k, in V.I. Dovzhenok, M.P. Kuchera and A.T. Smilenko (eds), Arkheologiia Ukrainskoi RSR, vol. 3, Kiev: Naukova dumka: 246–253.
Kuchera, M.P. 1983. Issledovanie ‘zmievykh valov’ v Srednem Podneprov’e, in B.A. Rybakov (e.), Arkheologicheskie otkrytiia 1981 goda. Moscow: Nauka: 280–281.
Kuchera, M.P. 1986. Issledovaniia Zmievykh valov v mezhdurech’e Dnepra-Tetereva, in V. P. Shilov (ed.), Arkheologicheskie otkrytiia 1984 goda. Moscow: Nauka: 260–261.
Kuchera, M.P. 1987a. Zmievy valy srednego Podneprov’ia, in V.V. Sedov (ed.), Trudy V Mezhdunarodnogo Kongressa slavianskoi arkheologii, Kiev 18-25 sentiabria 1985 g. Vol. 3. Moscow: Institut arkheologii AN SSSR: 125–133.
Kuchera, M.P. 1987b. Zmievy valy srednego Podneprov’ia i ikh rol’ v istoriia Kievskoi Rusi. Ph.D. dissertation, Institut Arkheologii AN USSR, Kiev.
Kuchera, M.P. 1987c. Zmievy valy srednego Podneprov’ia Kiev: Naukova dumka.
Kuchera, M.P. 1988. Issledovanie Zmeivykh valov na Sule, in V. P. Shilov (ed.), Arkheologicheskie otkrytiia 1986 goda. Moscow: Nauka: 302–303.
Kuchera, M.P. 1997. Dovgi valy, in V. D. Baran, R. V. Terpylovs’kyi and N. S. Abashina (eds.), Problemy pokhodzhennia ta istorychnogo rozvytku slov’ian. Zbirnyk naukovykh statey prysviachenyy 100-richchiu z dnia narodzhennia Viktora Platonovycha Petrova. Kiev/L’viv : RAS : 221–228.
Kuchera, M.P. 1999. Slov’iano-rus’ki gorodyshcha VIII-XIII st. mizh Sanom i Sivers’kym Dintsem. Kiev: Instytut Arkheologii NAN Ukrainy.
Kuchera, M.P. and Iura, R.O. 1976. Doslidzhennia Zmiyiovikh valiv u seredn’omu Podniprov’i, in V.I. Dovzhenok et al. (eds), Doslidzhennia z slov’iano-rus’koi arkheologiy. Kiev: Naukova dumka: 198–216.
Kuczyński, S.M. 1949. O wyprawie Włodzimierza I ku Lachom w związku z początkami państwa polskiego. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego 4: 114–122.
Liaskoronskii, V.G. 1907. Zmievy valy v predelakh iuzhnoi Rossii, ikh sootnoshenie k kurganam-maidanam i priblizitel’naia epokha ikh vozniknoveniia, in P.S. Uvarova (ed.), Trudy XIII Arkheologicheskago săezda v Ekaterinoslav, 1905. Moscow: Tipografiia G. Lissnera i D. Sobko: 199-210.
Mikhailov, K.A. 2010. Rekonstrukciia drevneishikh ukreplenii Starokievskogo gorodishcha, in G. Iu. Ivakin (ed.), Problemy davn’orus’koi ta seredn’ovichnoi arkheologii, edited by G.Iu. Ivakin. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, 1. Kiev: Instytut Arkheologii NAN Ukrainy: 308–315.
Morgunov, Iu.Iu. 1996. Drevnerusskie pamiatniki porech’ia Suly. Materialy i issledovaniia po arkheologii Dneprovskogo Levoberezh’ia, 2. Kursk: Iu. Iu. Morgunov.
Morgunov, Iu.Iu. 1998. Posul’skaia granica: etapy formirovaniia i razvitiia. Materialy i issledovaniia po arkheologii Dneprovskogo Levoberezhʹ̌ia, 3. Kursk: Institut arkheologii RAN.
Morgunov, Iu.Iu. 1999. O pogranichnom stroitel’stve Vladimira Sviatoslavicha na Pereiaslavskom levoberezh’e. Rossiiskaia Arkheologiia, no. 3: 69–78.
Morgunov, Iu.Iu. 2003. Sampsoniev ostrov: pogranichnei krepost’ na Posul’skoi okraine Iuzhnoi Rusi v XI–XIII vv. Moscow Nauka.
Morgunov, Iu. Iu. 2005. K problematike izucheniia iuzhnorusskikh zmievykh valov, in N. A. Makarov, A. V. Chernecov, V. Iu. Koval’ and I. N. Kuzina (eds.), Rus’ v IX-XIV vv. Vzaimodeistvie severa i iuga. Moscow: Nauka: 253-268.
Morgunov, Iu. Iu. 2009. Drevo-zemlianye ukrepleniia Iuzhnoi Rusi X-XIII vekov. Moscow: Nauka, 2009.
Morgunov, Iu. Iu. 2010. Drevniaia Rus’ i kochevniki Prichernomor’ia, in N. A. Makarov and V. Iu. Koval’ (eds.), Rus i Vostok v IX-XVI vekakh. Novye arkheologicheskie issledovaniia. Moscow: Nauka: 254–255 and 623–675.
Morgunov, Iurii Iu. 2019. Istoricheskaia geografiia Pereiaslavskoi zemli (Sviatoslav Igorevich – Iaropolk Vladimirovich). Vologda: Drevnosti Severa.
Motsia, O.P. 1993. Naselennia pivdenno-rus’kikh zemel’ IX–XIII st.: za materialamy nekropoliv. Kiev: Akademiia Nauh Ukrainy. Institut Arkheolohii.
Nepomiashchykh, V. Iu. 2010. Vyvchennia istorii doslidzhennia Bilgoroda Kyivs’kogo, in G. Iu. Ivakin (ed.), Problemy davn’orus’koi ta seredn’ovichnoi arkheologii. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, 1. Kiev: Instytut arkheologii NAN Ukrainy, 2010: 144–150.
North, W. L. 2019. Translation of the Letter of Bruno of Querfurt to King Herny II: on his Alliance with the Pagans. The MARS website, viewed 5 March 2023, https://d31kydh6n6r5j5.cloudfront.net/uploads/sites/83/2019/06/Bruno_of_Querfurt_Letter_to_Henry_II_for_MARS_website.pdf
Nosov, E.N., Dorofeeva, T.S., Mikhailov, K.A. and Jansson, I. 2000. ‘Itogi izucheniia Riurikova gorodishcha v 1999 g.’ Novgorod i novgorodskaia zemlia. Istoriia i arkheologiia 14: 37–41.
Padalka, L.V. 1915. Proshloe poltavskoi territorii i eia znachenie. Izsledavaniia i materialy s kartami. Poltava: Izdatel’stvo Poltavskoi uchenoi arkhivnoi kommissii.
Paroń, A. 2005–2009. Uchastie vizantiiskoi diplomatii v ubiistve kniazia Sviatoslava Igorevicha. Stratum+, no. 5: 494–499.
Paroń, A. 2021. The Pechenegs: Nomads in the Political and Cultural Landscape of Medieval Europe. East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. 74. Leiden/Boston: Brill.
Petrov, N.I. 2005. Ladoga, Ryurik’s stronghold, and Novgorod: fortifications and power in early medieval Russia, in F. Curta (ed.), East Central and Eastern Europe in the Early Middle Ages. Ann Arbor: University of Michigan Press: 121–135.
Poppe, A. 2007. Svjatoslav the glorious and the Byzantine Empire, in M. Kaimakamova, M. Salamon and M. Smorąg Różycka (eds), Byzantium, New Peoples, New Powers: the Byzantino-Slav contact zone, from the Ninth to the Fifteenth Century. Cracow: Towarzystwo Wydawnicze ‘Historia Iagellonica’: 133–138.
Priadko, O.O. 2019. Davn’orus’ki pam’iatky mizh Dniprom, Suloiu, Supoem ta Orzhytseiu (kinets’ X – persha polovyna XIII st.). Ph.D. dissertation, Institut Arkheologii NAN Ukrainy.
Prykhodniuk, O.M. 1990. Novye dannye o pen’kovskoi kul’ture v Srednem Podneprov’e, in S. A. Pletneva and I. P. Rusanova (eds), Ranneslavianskie mir. Materialy i issledovaniia. Moscow: Institut Arkheologii Akademii Nauk SSR: 75–108.
Prykhodniuk, O.M. 1998. Pen’kovskaia kul’tura: kul’turno-khronologicheskii aspekt issledovaniia. Voronezh: Voronezhskii universitet.
Rashev, R. 1982. Starobălgarski ukrepleniia na Dolniia Dunav (VII–XI v.). Varna: Knigoizdatelstvo ‘G. Bakalov’.
Riabinin, E.A. and Dubashinskii, A.V. 2002. Liubshanskoe gorodishche v nizhnem Povolkhov’e (predvaritel’noe soobshchenie), in A. N. Kirpichnikov (ed.), Ladoga i ee sosedi v epokhu srednevekov’ia. St. Petersburg: Institut istorii material’noi kul’tury RAN: 196–203.
Rozdobud’ko, M.V. and Teteria, D.A. 1997. Materialy do datuvannia pereiaslavskykh ‘zmiyovykh’ valiv. Arkheolohiia, no. 3: 139–141.
Rybakov, B.A. 1949. Rozkopki v Pereiaslavi-Khel’nyts’komu v 1945 r. Arkheologichni pam’iatky Ukrainy 1: 21–25.
Sagaydak, M.A. 1979. Dendrokhronologichni doslidzhennia derev’iannikh budivel’ Podolu, in P.P. Tolochko, Ia.E. Borovs’kyi, S.O. Visots’kyi and S. R. Kilievich (eds), Arkheologiia Kieva. Doslidzhennia y materialy. Kiev: Naukova dumka: 62–69.
Sergeeva, M.S. 2017. Arkheologichna derevyna iak dzherelo dlia rekonstruktsii gospodarchoi davn’orus’kogo naselennia Seredn’ogo Podniprov’ia (do postanovka problemy). Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, no. 1: 302–309.
Shcherbakivskii, V. 1925. Lipliavs’kii mogil’nik (poperedne zvidomlennia), in Schraníl (ed.), J Niederluv sborník, Obzor praehistoricky, 4. Prague: Společnosti československých praehistoriků: 339–348.
Shiroukhov, R.A., von Carnap-Bornheim, C., Ivakin, V.G. and Baranov, V. 2019. Baltic migrants in Kyiv Rus’? Comparative research on the 11th century Ostriv cemetery in Ukraine: results of the pilot study. Zentrum für Baltische und Skandinavische Archäologie Jahresbericht: 54–56.
Shramko, B.A. 1967. Issledovanie lesostepnoi polosy USSR, in B. A. Rybakov (ed.), Arkheologicheskie otkrytiia 1966 g. Moscow: Nauka: 243–245.
Sikora, P., and Wołoszyn, M. 2011. 981 – Volodímer zog zu den Ljachen und nahm ihre Städte: Peremyšl’, Červen und die anderen Städte. Forschungsgeschichte und neuere Untersuchungen zu den Červenischen Burgen, in F. Biermann, Th. Kersting and A. Klammt (eds), Der Wandel um 1000. Beiträge der Sektion zur slawischen Frühgeschichte der 18. Jahrestagung des Mittel- und Ostdeutschen Verbandes für Altertumsforschung in Greifswald, 23. bis 27. März 2009. Langenweissbach: Beier & Beran: 233–248.
Squatriti, P. 2002. Digging ditches in early medieval Europe. Past & Present 176: 11–65.
Squatriti, P. 2021. Patrons, landscape, and potlatch: early medieval linear earthworks in Britain and Bulgaria. Offa’s Dyke Journal 3: 17–32.
Stokes, A.D. 1962. The Balkan campaigns of Svyatoslav Igorevich. Slavonic and East European Review 40: 92, 95, 466–496.
Sukhobokov, O.V. and Iurenko, S.P. 1990. Predvolyncevskie pamiatniki Poltavshchiny (po materialam issledovanii Levoberezhnoi Slaviano-russkoi ekspedicii IA AN USSR), in G.P. Bilous (ed.), Okhorona i doslidzhennia pam’iatok arkheologii Poltavshchyny. Tezi dopovidey. Poltava: Poltavskyi kraeznavchyi muzei: 155–157.
Tomashevs’kyi, A.P., Pavlenko, S.V. and Borysov, A.V. 2022. Zhyttepys M. P. Kuchera v konteksti rozvytku vitchyznianoi arkheologichnoi nauki. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, no. 3: 6–32.
Uhlig, C. 1928. Die Wälle in Bessarabien, besonders die sogenannten Trajanswälle. Prähistorische Zeitschrift 19, nos. 3–4: 185–250.
Vovkodav, S. 2015. Istoriia doslidzhennia ‘Zmiyovykh’ valiv Pereiaslavshchyny. Ukrains‘kyi istorychnyi zhurnal 18: 354–367.
Vovkodav, S. 2016. Do problemy poshuku znivel‘ovanykh segmentiv ‘zmiyovykh’ valiv Pereiaslavshchyny, in O.V. Kolibenko (ed.), Kraeznavstvo Pereiaslavshchyny: doslidzhennia, problemy , postati. Materialy kruglogo stolu, 16 zhovtnia 2015 r., m. Pereiaslav-Khmel‘nyts‘kyi. Pereiaslav-Khmel‘nyts‘kyi: Ia. M. Dombrovs‘ka: 38–44.
Vovkodav, S. 2018. ‘Zmiyovi’ valy Pereiaslavshchyny: kharakterystyka prostorovoi konfiguratsii. Ukrains‘kyi istorychnyi zhurnal 20: 29–40.
Vovkodav, S. 2020a. Do pytannia stanu zberezhennia pereiaslavs’kykh ‘zmiyovykh’ valiv. Doslidzhennia, zberezhnnia ta populiaryzatsiia pam‘iatok istoryko-kul‘turnoi spadshchyny Ukrainy 1: 43–48.
Vovkodav, S. 2020b. Deiaki dani shchodo utochnennia prostorovoi konfiguratsii systemy pereiaslavs’kyh ‘zmiyovykh’ valiv. Prostir v istorychnykh doslidzhenniakh, no. 1: 38–44.
Vovkodav, S. 2020c. Novi dani pro pozytsionuvannia ‘zmiyovykh’ valiv Pereiaslavshchyny. Naukovi zapysky NIEZ ‘Pereiaslav’ 16: 47–52.
Vovkodav, S. 2020d. ‘Zmiyovi’ vali Pereiaslavshchyny. Pereiaslav/Kam’ianets’-Podil’s’kyi: Ruta, 2020.
Vovkodav, S. 2022. ‘Zmiyovi’ valy Pereiaslavshchyny v naukoviy spadshchyni M.P. Kuchery. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy, no. 3: 60–65.
Vovkodav, S., Pavlyk, O., Priadko, O. and Teteria, D. 2021. Rozvidkovi obstezhennia Malogo Valu pereiaslavskykh ‘zmiyovykh’ valiv, in O.O. Zaremba (ed.), Arkheologiia i fortyfikatsiia Ukrainy. Zbirnyk materialiv X Vseukrains’koi z mizhnarodnoiu uchastiu naukovo-praktichnoi konferentsii. Kam’ianets’-Podil’skyi: FOP Buinyts’kyi O. A.: 91–95.
Żurowski, K. 1957. Konstrukcje obronne wczesnośredniowiecznego Gniezna. Archeologia Polski 1: 181–213.
DOI: http://dx.doi.org/10.23914/odj.v5i0.7730
Refbacks
- There are currently no refbacks.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
ISSN: 2695-625X
Follow us on:
Edited in Madrid by JAS Arqueología